50 bin muhtarlık için 700 bin kişi aday oldu. Kavgalar çıktı, altı kişi öldü. Hazineye yükleri 14,2 milyar lira… Şimdi Ankara, “e-Devlet varken, şehirlerde muhtarlığa gerek var mı?” sorusuna cevap arıyor.
Her mahallî seçim döneminde olağan hâle gelen muhtarlık kavgaları bu son seçimde de gündemin ilk sıralarında yer aldı. Milletvekilliği ve başkanlık yarışında yaşanmayan gerginlikler, kavgalar muhtarlık için yapılırken, bu seçimde de yine kan döküldü. Sebebi ise son dönemin yükselen yıldızı muhtarlık... Önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da muhtarlık için kan döküldü, kan davaları hortladı.
Bu son seçimlerde dikkat çeken gelişmelerden birisi de kadın muhtar adaylarının çokluğu idi. Kadın muhtar sayısı her mahallî seçimde artmaya devam ediyor. Türkiye’de hâlen 50 bin 300 muhtar görev yapıyor. Bunlardan sadece bini kadın... Son seçimler ile birlikte bu sayının 1.500’e çıkması bekleniyor.
Bunun 32 binden fazlasını mahalle muhtarları, kalanını da köy muhtarları oluşturuyor. Türkiye nüfusunun yüzde 80’e yakının büyük şehirlerde yaşıyor. Kalabalık köylerin yerini, 2000’li yıllardan itibaren şehirlerde nüfusu yer yer 100 binleri geçen mahalleler almaya başladı. 2012’de yürürlüğe giren bir düzenlemeyle büyükşehirlerdeki köyler mahalle statüsüne alındı.
Türkiye’de son yıllarda çok sayıda devlet hizmeti e-Devlet üzerinden sunuluyor. Diğer gelişmelerle birlikte bu durum, nüfus, vatandaşlık ve askerlik gibi konularda başvuru noktası olan muhtarlara artık ihtiyaç duyulup duyulmadığının sorgulanmasına neden oldu. Özellikle şehir ve büyükşehirlerde “muhtarlara ihtiyaç var mı?” sorusu hem yetkililer hem de vatandaş tarafından sorulmaya başladı.
Muhtarlar asgari ücret düzeyinde maaş alıyor. 50 bin 300 muhtarın, devlete aylık yaklaşık 1,2 milyar lira, yıllık ise 14,2 milyar lira maliyeti var. Beş yıllık dönemde bu maliyet 70 milyar lirayı buluyor. Ayrıca muhtarlar silah ruhsatında harç ödemiyor, ulaşımdan ücretsiz faydalanıyor. Bu imkânlar da muhtarlığı cazip hâle getiriyor.
Türkiye Muhtarlar Federasyonu Başkanı Ramazan Özünal, 31 Mart’ta her mahallede en az 10 kişinin muhtar adayı olduğunu söyledi. Özünal, şunları söyledi: Muhtarlar devlet ile millet arasında köprü görevi görür. Muhtarsız mahalle olmaz. Bir insanın doğumundan ölümüne kadar hayatının içinde olur muhtar. Sokaktaki tüm gelişmeleri bilir, nüfus hareketliliğini takip eder. Muhtarlar devletin mahallelerdeki gözüdür. Köy muhtarları daha yetkili. Mahalle muhtarlarının da devleti temsil eden bir noktada olması, bekçilerin muhtarların uhdesinde olması lazım.
MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız: Muhtarlıkların kapatılmasını ilk defa 2019 yerel seçimlerinin ardından MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli gündeme getirmişti. Muhtarlık tartışmasını değerlendiren MHP Genel Başkan Yardımcısı Fethi Yıldız “Kesinlikle muhtarlık seçimleri Mahallî İdareler Seçimlerinden ayrı yapılmalı. Muhtarlıkların fonksiyonları göz önüne alınarak, ‘muhtarlık şart mı değil mi’ , mevcudiyeti yeniden değerlendirilmeli” dedi.
Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde 17 Mart’ta iki grup arasında muhtarlık seçim süreciyle ilgili çıkan silahlı kavgada iki kişi ölürken bir kişi yaralandı. Şanlıurfa’nın Eyyübiye, Bozova, Harran ve Halfeti ilçelerinde muhtarlık seçimi sebebiyle çıkan kavgalarda 16 kişi yaralandı.
Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinin kırsal Ağaçlıdere Mahallesi’nde de muhtarlık seçimi sebebiyle çıkan silahlı kavgada bir kişi hayatını kaybederken yaralanan 14 kişi tedavi altına alındı. Bunların dışında Mardin’in Nusaybin ve Kızıltepe ilçelerinde, Siirt’in Konacık köyünde ve İstanbul Arnavutköy’de çıkan kavgalarda üç kişi hayatını kaybetti, 14 kişi de yaralanarak hastaneye kaldırıldı.
Kaynak: Türkiye Gazetesi
