Sinir bilimciler ve psikologlar, basit egzersizlerle zihnimizin kapasitesini artırabileceğimizi söylüyor.
Hayatımızda oldukça basit, her gün uygulayabileceğimiz değişikliklerin beynimizin işleyişini değiştirebileceğini söyleyen bilimsel çalışmaların sayısı giderek artıyor.
Beynimiz, doğası gereği plastik gibi, yani değişken olduğu için büyük bir uyum sağlama, öğrenme ve büyüme yeteneğine sahip. Bu değişkenliğe bilim dünyasında nöroplastisite deniyor. Bu da beynin, yapı ve işlev açısından zaman içinde uyum sağlama ve gelişme yeteneği anlamına geliyor.
Nöroplastisitenin bir zamanlar sadece gençlerle sınırlı olduğu düşünülüyordu ama artık yetişkinlerde de yeni bir şey öğrenildiğinde beynin değişerek bu yeni bilgiye uyum sağladığını biliyoruz. Sinirbilimciler ve psikologlar ise artık bireysel olarak bu beceriyi bir dereceye kadar kontrol etme gücüne sahip olduğumuzu söylüyor. Artan sayıda bilimsel çalışma da bunun dejeneratif beyin hastalıklarını geciktirmede veya önlemede rol oynayabileceğini öne sürüyor.
1-2 AYDA BİLE SONUÇ ALINIYOR
İngiltere'deki Surrey Üniversitesi'nde klinik psikoloji profesörü olan ve şiddetli depresyonu olan bireylere odaklanarak, stres ve zor duyguları yönetmede farkındalığın etkileri üzerine çalışmalar yürüten Thorsten Barnhofer; 'farkındalık' kadar basit bir şeyin zihnimizi sağlıklı tutmada önemli olduğunu söylüyor.
Peki farkındalık (mindfulness) nedir ve ne işe yarar? Yapılan araştırmalar mindfulness veya farkındalığın çeşitli bilişsel işlevleri geliştirmenin basit ama güçlü bir yolu olduğunu gösteriyor. Uzmanlara göre farkındalık çalışmaları dikkati artırabiliyor, ağrıları hafifletebiliyor ve stresi azaltabiliyor. Yalnızca birkaç aylık farkındalık çalışmasının ardından bazı depresyon ve anksiyete belirtilerinin hafifleyebildiği tespit ediliyor. Ancak her karmaşık zihinsel sağlık sorununda olduğu gibi bu elbette bireysel koşullara bağlı olarak değişebilir.
Öte yandan farkındalık çalışmalarının beyni tamamen değiştirebildiği belirtiliyor. Barnhofer'a göre stres hormonu olan kortizol yükseldiğinde ve yüksek seviyede kaldığında beyin için toksik hale gelebiliyor. Stres ayrıca nöroplastisiteyi doğrudan engelleyebiliyor. Dolayısıyla stresi yönetmek, beynin plastik halde kalmasını sağlıyor.
YEMEK PİŞİRİRKEN TÜM DİKKATİNİZ YEMEKTE OLSUN
Farkındalık çalışmalarında amaç mümkün olduğunca anda kalmak...
Örneğin yemek pişirirken veya koşarken, gerçekten o ana odaklanmak, geleceğe, geçmişe ya da hayallere dalan zihni yapılan işe geri getirmek ve zihnin ne sıklıkta uzaklaştığını fark etmek....
Klinik Psikolog Thorsten Barnhofer,"Zihnin başıboş bir şekilde dolaşması elbette pek çok açıdan faydalı olabilir, mesela yaratıcılık konusunda bize yardımcı olabilir. Ama aynı zamanda ters gidebilecek de bir durum. Tekrarlayan düşünme davranışları veya endişe devreye girebiliyor. Bunlar da bir kez var olduğunda stresi artıran faktörler. Farkındalık, stres üzerinde tampon etkisi yaratıyor. Zorlukların ve daha derin düşüncelere dayalı tepkilerin, endişelenme eğilimlerinin farkına varıyorsunuz" diyor.
FİZİKSEL VE ZİHİNSEL SAĞLIK BİR BÜTÜN
İngiltere'de bir üniversitede beyin ve bilişsel gelişim alanında öğretim görevlisi olan Ori Ossmy, "Fiziksel aktivite, beynin yeni bilgilere uyumlanmasını kolaylaştırıyor. Fiziksel ve zihinsel sağlığımız bir bütün ve birbirleriyle bağlantılı" diyor.
Öte yandan yeni beceriler edinmenin ve kendimizi düzenli olarak yeni durumlara maruz bırakmanın, beynin uyum sağlamasına ve büyümeye devam etmesine yardımcı olduğu belirtiliyor.
Kaynak Sabah
