Mevduatın krediye dönüşümü zayıf seyrederken, bireysel kredilerdeki faiz artışı sürüyor. Son dönemde ihtiyaç kredilerinin yıllık maliyeti yüzde 200’lere kadar yükseldi.
Yüksek mevduat hacmiyle varken bankacılık sektöründe aylık ihtiyaç kredi faiz oranı yüzde 3,37-7,32 arasında değişiyor. Bankaların kendi internet sitelerinde paylaştıkları verilere göre ise yıllık maliyet oranı yani yıllık efektif faiz maliyeti yüzde 200’e dayandı.
Yeni yılla birlikte bankacılık sektöründe işler karıştı. Ticari ve tüketici kredi faiz oranları artarken yüksek maliyet vatandaşı krediden uzak durmaya sevk etti. Ama bankacılık sektöründe başta kamu olmak üzere ihtiyaç kredisi kampanyaları başlatıldı. Merkez Bankası’nın sıkı para politikasına karşılık uygulanan kampanyalar vergiler ve komisyonlar dahil yıllık maliyet oranı yani yıllık efektif maliyeti yüzde 170’i aşan ihtiyaç kredisi kullanımını artırmayı hedefliyor. Bankacılık sektörü uzmanları maaş müşterilerine bile sektörün ihtiyaç kredisi kullanımında zorlandığını ancak çok ihtiyacı olanların kredi kullandığını belirtirken politika faizi artışına rağmen faiz oranı sabitlenen kredi kartında ise harcamalar artıyor. 10 bin lira 36 ay vadeli ihtiyaç kredisi çeken bir vatandaş bu maliyetler nedeniyle faiz yüzde 3,37 olduğunda 21 bin lirayı aşan, yüzde 7,32 olduğunda ise 30 bin liraya dayanan geri ödeme maliyetiyle karşı karşıya kalıyor.
EN DÜŞÜK FAİZ ORANI YÜZDE 3,37
Merkez Bankası verileri 5 Ocak sonu itibariyle ihtiyaç kredi faizinin geçen yılın son haftasına göre 167 baz puan artarak yüzde 63,42’ye yükseldi. Geçen hafta ve bu hafta ise ihtiyaç kredi faizinde yükseliş devam etti. Çoğu banka bu hafta başı itibariyle ihtiyaç kredisi faiz oranlarını arttırdı. Bankacılık sektörü kaynaklarından alınan bilgiye göre 12 ay vadeli ihtiyaç kredilerinde aylık faizler yüzde 3,37 ile 7,32 arasında değişiyor. Bu yıllık bileşik faiz oranının yüzde 56 ile yüzde 100 arasında değiştiğini ortaya koyuyor. Bu faiz oranlarına BSMV ile banka komisyonları dahil değil. Bu masraflar da üzerine konduğunda çok yüksek bir maliyet ortaya çıkıyor. Bu yüksek maliyetle kredi kullanmak bankacılık sektörü kaynaklarına göre gerçekten zor. Bankaların kendi sitelerinde ilan ettikleri yıllık maliyet oranına yani efektif yıllık faiz oranına göre yüzde 3,86 aylık faiz oranı ile kullandırılan ihtiyaç kredisi 36 ay vade 10 bin lira kullandırıldığında yıllık maliyet oranı yüzde 80-91 arasında değişirken faiz yüzde 6'yı aştığında yıllık maliyet oranı da yüzde 166'yı aşıyor. Hatta bazı bankalarda tabela ihtiyaç kredisi yıllık maliyet oranı yüzde 199,98 olarak açıklandı. Kamu bankalarında ise yüzde 91,4 seviyesinde yıllık maliyet oranı hesaplamaları paylaşıldı. Tüm bu oranlara ise sigorta masrafları eklenmedi.
10 BİN ÇEK 30 BİNE YAKIN GERİ ÖDE
EKONOMİ olarak 10 bin lira kredi kullandığınızda bu farklı kredi faiz oranlarıyla nasıl bir geri ödeme planına sahip olacağınızı hesapladık. Tabela faizi olarak görünen yüzde 7,32 aylık oranla 10 bin lira 36 ay vadeli kredi kullandığınızda sadece 13 bin 300 lira faiz ödemesi gerçekleştirmek gerekiyor. Faiz oranı üzerinden BSMV ile KKDF hesaplanıyor. Bu vergi ve fonun faiz miktarına göre hesaplama yüzdesi yüzde 15. 13 bin 300 lira faiz nedeniyle bin 995 lira BSMV yine bin 995 lira KKDF ödemesi yapılacak. Ayrıca kredi tahsisat ücreti 57.5 lira ve bankalara göre değişen masraf ücreti 237.5 lira seviyesinde. Sigorta miktarı hem yaşa hem miktara hem de vadeye göre farklılaşıyor. Bankaların verdiği bilgiye göre ortalama bir rakam olarak 891 lira alındı. Böylece 10 bin lira olarak çekilen kredi 36 ay vade sonunda 28 bin 476 lira yani yaklaşık 3 katı olarak geri ödenecek.
EN DÜŞÜK FAİZDE BİLE 2 KATI GERİ ÖDENİYOR
10 bin lira krediyi daha düşük bir faiz oranı yani yüzde 3,37 ile kullanılmış olsa bile geri ödenen miktar 20 bin lirayı aşıyor. Yani yine iki katı ödenmek zorunda kalınıyor. Yapılan hesaba göre yüzde 3,37 aylık faizle ödenecek toplam faiz 7 bin 725 lira, BSMV bin 160 lira, KKDF bin 160 lira oluyor. Tahsis ücreti 57.5 lira iken masraf 237.5 lira seviyesinde gerçekleşebiliyor. Sigorta da dahil edilince yaklaşık olarak geri ödenen tutar 21 bin 58 liraya varıyor.
KREDİ KARTI HARCAMALARI YÜZDE 9,4 ARTTI
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık verilerine göre 4 haftalık kredi artışları da bireysel kredilerde artışın hala çok hızlı olduğunu gösterdi. Toplam TL krediler 5 Ocak itibariyle 4 haftada yüzde 3,2 artarken ihtiyaç kredi artışı yüzde 3,3 oldu. Taşıt kredilerinde büyüme aynı dönemde yüzde 4,2 olurken konut kredileri yüzde 0,5 küçüldü. Ticari kredi artış hızı da aynı 4 haftalık periyotta yüzde 2,1 yükseliş gösterdi. Kredi kartı harcamaları ise yüzde 9,4 ile çok daha hızlı büyüdü. BDDK verilerine göre ihtiyaç kredileri hacmi 5 Ocak haftası itibariyle 983 milyar 47 milyon lira ile 1 trilyon lira sınırına dayandı. Bireysel kredi kartları ise 1.17 trilyon lira ile hacimsel artışını devam ettirdi.
KAYNAK: EKONOMİM
