Yapı stokumuza baktığımızda 6 milyon bağımsız bölüm risk altında, 2 milyon bağımsız bölümün acilen dönüştürülmesi gerekiyor.” diyerek acı tabloyu gözler önüne serdi.
TBMM Genel Kurulu’nda 53 Sıra Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesine ilişkin kanun teklifinin görüşmeleri sırasında şahsı adına söz alan CHP Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere “Nüfusumuzun yüzde 71'i yaklaşık 60 milyon kişi risk altında. Yapı stokumuza baktığımızda 6 milyon bağımsız bölüm risk altında, 2 milyon bağımsız bölümün acilen dönüştürülmesi gerekiyor.” diyerek acı tabloyu gözler önüne serdi.
“60 Milyon Vatandaş, 6 Milyon Bağımsız Bölüm Risk Altında”
Türkiye’nin korkunç bir tabloyla karşı karşıya olduğunu kaydeden Tutdere, “Nüfusumuzun yüzde 71'i yaklaşık 60 milyon kişi risk altında. Yapı stokumuza baktığımızda 6 milyon bağımsız bölüm risk altında, 2 milyon bağımsız bölümün acilen dönüştürülmesi gerekiyor. Yirmi yılı aşkındır bir Ak Parti iktidarı var. Türkiye'nin bu tablosuna, bu rakamlara baktığımızda işlerin hızlı gitmediğini ve yapılacak çok işin olduğunu görüyoruz. Bu kanunun 6 Şubat depremlerinden sonra kurulan Deprem Araştırma Komisyonu raporunun gerekçe gösterilmesini, oradaki tavsiyeler doğrultusunda hazırlanmış olmasını çok anlamlı, çok değerli buluyoruz. Deprem yaşayan bir ilin milletvekili olarak bu tür yasaların bir an evvel çıkartılması gerektiğini düşünüyoruz” dedi.
“Çalışmalar Zamanında Yapılmadığı İçin Riskli Alanlardaki Binlerce İnsan Canını Yitirdi”
Kentsel dönüşüm konusunda iktidarı defalarca uyardıklarını hatırlatan Tutdere, “Defalarca bu iktidara bu kürsüden seslendik “İşler iyi gitmiyor, siz bu hızla giderseniz daha çok can kaybımız olacak" dedik ve maalesef iktidar sürekli ‘Yapacağız, edeceğiz’ dedi. Ancak özellikle kentsel dönüşüm başta olmak üzere yapı stokumuzu güvenli hâle getirecek çalışmaları yapmadı, adımları atmadı. Kendi şehrimden bir örnek vereceğim: Adıyaman'da Musalla Mahallesi'nde, Mara Mahallesi'nde 2015 yılında riskli alan olduğu tespit edildi, Bakanlar Kurulu kararı Resmî Gazete'de yayımlandı. Karar tarihi 2015, sene olmuş 2023, bu mahallelerimizde hâlâ kentsel dönüşüm yapılamadı. Zamanında müdahale yapılmadığı için, hükümet sınıfta kaldığı için 6 Şubat depreminde Musalla'da, Mara'da, Ulucami'de, Hocaömer'de bu riskli alandaki vatandaşlarımızdan binlerce insan canını yitirdi. Eğer zamanında müdahale olmuş olsaydı, zamanında bu dönüşüm sağlanmış olsaydı belki de o insanlar bugün aramızda olacaktı. Onun için depremle ilgili, kentsel dönüşümle ilgili bu Meclisin daha çok çalışması lazım. Acı yaşayan bir kentin milletvekili olarak söylüyorum, uyumadan, yemeden, içmeden yirmi dört saat esasına göre bu parlamentonun çalışıp, Deprem Araştırma Komisyonunun raporundaki yasaları bir an evvel bu Genel Kuruldan geçirip vatandaşımızı, yurttaşlarımızı bir an evvel güvenli yapılara kavuşturmamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Vatandaşlarımızı Bekleyen Büyük Tehlikenin Adı ‘Asbest’ Yani Kanser”
Deprem bölgesindeki büyük tehlikeye de dikkat çeken Tutdere, “Deprem bölgelerinde başka bir tehlike var, başka bir tehdit var. Bu kürsüden defalarca söyledim ama iktidar, özellikle Sağlık Bakanlığı bu konuda duyarsız kalıyor. Deprem bölgelerinde vatandaşlarımızı bekleyen büyük tehlikenin adı "asbest" yani kanser. Bu konuyla ilgili Türk Tabipleri Birliği ve Temiz Hava Hakkı Platformu bir rapor hazırladı. Bu rapor geçen hafta çıktı. Bu raporda çok çarpıcı tespitler var. Adıyaman'da, Elbistan'da, Kahramanmaraş'ta alınan numunelerde asbest bulgularına rastlandı ve şu anda bu bölgedeki vatandaşlarımız asbest soluyor. Bu çok büyük bir tehdit. Asbest kansere sebebiyet veren bir maddedir ve deprem bölgelerinde şu anda depremden kurtulan yurttaşlarımız bu tehditle karşı karşıya. Buradan tekrar iktidarı, Hükûmeti ve Cumhurbaşkanlığını asbestle mücadele konusunda duyarlı olmaya davet ediyoruz. Özellikle ağır hasarlı binaların yıkımı sırasında hiçbir kurala uyulmuyor, yönetmeliğe uyulmuyor, sulama yapılmıyor. Oradaki müteahhitler gözünü demire dikmişler, binayı bir an evvel yıkalım, demirleri alalım derdindeler. Yerinde ayrıştırmayı da yapıyorlar ve bu konudaki hiçbir uyarıya müteahhitler uymuyor. Önümüzdeki süreçte eğer tedbir alamazsak binlerce insanımızı kanserden kaybedeceğiz. Asrın felaketi, asrın kanser felaketine dönecek. Tedbir almak için, müdahale etmek için daha neyi bekliyorsunuz?” diye seslendi.
“Müteahhitlere Laf Geçiremiyorsunuz”
Kurumları göreve davet eden Milletvekili Tutdere, “Bütün kurumları, özellikle Sağlık Bakanlığını, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığını göreve davet ediyoruz. Şu anda ağır hasarlı binaların yıkım işlerinde çalışan emekçiler de risk altında. Bu raporda alınacak önlemler de tek tek sayılmış ancak bu önlemlerin hiçbirine uyulmuyor. Bugün, iş makinelerinde çalışan işçilere gözlük veya bu işte çalışmaları için uygun eldiven dahi verilmiyor. Bu insanlar şu anda çıplak elleriyle, çıplak gözleriyle bu işlerde çalışıyorlar. Bu raporun sonuç kısmında yapılacak işler tek tek sayılmış. Vatandaşlarımızın gerçekten sabrı kalmadı. Hükümeti ve Sağlık Bakanlığını bu raporu bir kez okumaya davet ediyoruz. Hükûmeti bu müteahhitler üzerinde yaptırım uygulamaya davet ediyoruz. Her şeyi yapıyorsunuz ama bu müteahhitlere laf geçiremiyorsunuz” şeklinde konuştu.
