SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Balık, kansere bağlı yaşam kayıplarında dördüncü sırada yer alan pankreas kanserinin genellikle erken dönemde belirti vermediği için çoğunlukla geç evrelerde tanı aldığını söyledi. Prof. Dr. Balık, “Pankreas kanseri erken dönemde fark edildiğinde cerrahi tedavi ile uzun süreli sağ kalım mümkündür” dedi.
Pankreasın karın üst arka kısmında, karaciğer ile dalak arasında bulunan önemli bir organ olduğunu belirten Prof. Dr. Balık, pankreasın sindirim enzimleri ile insülin ve glukagon gibi kan şekeri düzenleyici hormonları ürettiğini ifade etti.
Tümörün yerleşim yerine göre belirtilerin değiştiğini aktaran Prof. Dr. Balık, şu bilgileri paylaştı:
Baş kısmındaki tümörler sarılık, idrar renginde koyulaşma ve kaşıntı gibi erken bulgular verebilir.
Kuyruk kısmındaki tümörler ise uzun süre sessiz seyredebilir.
İleri evrelerde kilo kaybı, halsizlik, sırt ağrısı, bulantı, iştahsızlık, karında şişkinlik ve kusma gibi şikâyetlerin ortaya çıktığını söyledi.
Pankreas kanseri için önlenebilir ve önlenemeyen risk faktörleri bulunduğunu kaydeden Prof. Dr. Balık, şu faktörlere dikkat çekti:
Önlenebilir riskler:
Sigara (risky 2 kat artırır)
Aşırı kilo, hareketsiz yaşam
Diyabet
Kronik pankreatit
Kimyasallara uzun süre maruz kalma
Önlenemeyen riskler:
İleri yaş
Kadın cinsiyet
Genetik yatkınlık
Sağlıklı yaşam alışkanlıklarının riskleri azaltabileceğini vurguladı.
Pankreas kanserinin çoğu zaman tesadüfen fark edildiğini söyleyen Prof. Dr. Balık, tanıda ultrason, BT, MR, endoskopi ve PET-BT’nin önemli rol oynadığını ifade etti.
“Pankreas kanserinde en etkili tedavi cerrahidir” diyen Prof. Dr. Balık, tümörün yerine göre organın bir kısmının veya tamamının çıkarılabildiğini, bu ameliyatların ileri deneyim gerektirdiğini söyledi. Bazı hastalarda önce kemoterapi ile tümör küçültülerek sonrasında cerrahi uygulanabildiğini ekledi.
Pankreasın tamamen alındığı hastalarda insülin eksikliği nedeniyle ömür boyu insülin tedavisinin gerekli olduğunu belirten Prof. Dr. Balık, sindirim enzimlerinin de dışarıdan ilaç olarak verildiğini söyledi.
Prof. Dr. Balık, özellikle aile öyküsü olanlar, sigara içenler veya yeni diyabet gelişen kişilerin düzenli kontroller yaptırması gerektiğini hatırlatarak sözlerini şöyle tamamladı:
“Pankreas kanseri çoğu zaman sessiz ilerler; ancak erken tanı ve zamanında cerrahi müdahale ile mücadele edilebilir. Vücudunuzu dinleyin, belirtileri hafife almayın. Erken tanı hayat kurtarır.”
